Publiek-private samenwerking voor certificaten kan beter

Meer uitwisseling van informatie en beter toezicht op certificerende instellingen. Dat is nodig om het functioneren van stelsels bij certificeren te verbeteren. Dat zegt de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) in het eigen onderzoek Tussenrapportage Meer inzicht in en toezicht op certificering.

De ILT ziet toe op de werking van de stelsels, maar heeft onvoldoende zicht om te beoordelen of certificaten juist zijn afgegeven. Het ILT-onderzoek is vandaag door minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat naar de Tweede Kamer gestuurd.

Infographic van vergunningverlening, toezicht en handhaving bij de uitgifte van certificaten aan bedrijven.

Certificerende instellingen geven ondernemingsvergunningen in de taxibranche uit, certificeren binnenvaartschepen of geven certificaten af aan bedrijven die grond en baggerspecie reinigen. In totaal zijn ongeveer 1.500 organisaties betrokken. Jaarlijks geven zij honderdduizenden certificaten, vergunningen en diploma’s af namens de overheid. Het gaat dus om taken met een publiek belang en een certificaat betekent dat een product of dienst veilig is. De maatschappij mag verwachten dat deze certificaten betrouwbaar zijn en verantwoord zijn afgegeven.

Verschillende signalen

De ILT houdt in 35 certificeringsstelsels toezicht en ziet dat binnen de 6 onderzochte stelsels een aantal dingen niet goed gaat. De betrokken partijen die samenwerken wisselen onvoldoende informatie uit. Ze hebben te weinig inzicht in elkaars werk en de kwaliteit daarvan.

Daarnaast ziet de ILT dat rollen, taken en verantwoordelijkheden onduidelijk zijn gedefinieerd of worden ingevuld. Betrokkenen hebben niet altijd scherp voor ogen wat hun rol is binnen een stelsel. En private partijen zien zichzelf, bij afgifte van een certificaat, niet altijd als een verlengstuk van de publieke taak. Daarnaast zijn afspraken nodig over de inrichting van het toezicht om publieke belangen beter te bewaken.  

Verbeteringen

De ILT roept alle betrokken partijen op om de manier waarop het stelsel werkt en de eigen rol daarin onder de loep te nemen. De ILT werkt ook aan de verbetering van haar eigen toezicht. De inspectie stelt niet direct nalatigheid of maatschappelijke schade vast. Wel vindt de ILT dat er onvoldoende inzicht is om eventuele gevolgen te beoordelen. Als er aanwijzingen zijn dat er onterecht certificaten worden afgegeven handhaaft de inspectie.