"Met 3D-data creëren de ILT en ProRail een win-win situatie"

Verhalen

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft als toezichthouder oog voor uiteenlopende veiligheidsaspecten op het spoor. Overwegen zijn een zwakke schakel op het gebied van spoorwegveiligheid. Een belangrijk veiligheidsaspect bij overwegen is dat weggebruikers de trein op tijd moeten kunnen zien, om incidenten te voorkomen. Begroeiing en losse objecten kunnen het zicht op het spoor voor weggebruikers belemmeren. Daarom schrijft de wet bepaalde minimale zichtruiten voor die vrij moeten zijn van objecten. De ILT gebruikt nu 3D-data van een overweg, zodat de inspecteur van achter zijn beeldscherm het zicht op de overweg kan beoordelen. De inspectie werkt hierbij samen met ProRail. Een kijkje achter de schermen.  

Portretfoto van Margriet van der Goot, haar functie is teamleider Rail. Op de achtergrond staat een blauw gele NS-trein.
Beeld: Tineke Dijkstra

"“3D-data zorgen ervoor dat het aantal inspecties kan toenemen; de inspecties worden zelfs beter."

Marius Schaeffer zit achter een bureau op kantoor en kijkt lachend naar de camera.
Beeld: Tineke Dijkstra
Marius Schaeffer, geografisch informatiespecialist

Volgens Marius Schaeffer, geografisch informatiespecialist bij de ILT, begon het allemaal in 2019. “Ik was op pad met railinspecteurs om te zien hoe zij een zichtlijninspectie uitvoeren. Bij dergelijke inspecties kijken inspecteurs of er objecten bij een overweg aanwezig zijn, die het zicht belemmeren. Tijdens deze inspectie kwam ik er al snel achter dat we deze inspectie ook met 3D‑data, kunnen uitvoeren. 3D-data maakt namelijk heel nauwkeurig inzichtelijk of objecten op die locatie het zicht belemmeren. Om de 3D-data goed te kunnen gebruiken, zijn we samen met de inspecteurs bezig met de ontwikkeling van een model. Met dit model is het mogelijk om de meeste overweginspecties via deskhandhaving te doen. De inspecteur gebruikt daarbij een programma om met 3D-opnamen te beoordelen of de aanwezige objecten bij een overweg het zicht belemmeren. De objecten bestaan uit een puntenwolk in de digitale 3D-ruimte die virtueel van alle kanten bestudeerd kan worden. De inspecteur gaat dankzij deze nieuwe techniek alleen nog maar naar overwegen waar toch extra informatie uit het veld nodig is.”

Veiligheid en vertrouwen

Margriet van der Goot is teamleider Rail bij de ILT: “3D-data zorgen ervoor dat het aantal inspecties kan toenemen; de inspecties worden zelfs beter en onze slagkracht wordt daarmee groter. Onze inspecteurs hoeven niet altijd meer op pad om hun werk uit te voeren. Doordat wij als inspectie innoveren, blijven wij een serieuze gesprekspartner voor een partij als ProRail. ProRail is als beheerder van het spoor de eerste verantwoordelijke in het veiligheidssysteem. Onze inspectie moet hierover een onafhankelijk oordeel vellen. Dit doen wij door de werkprocessen van ProRail kritisch tegen het licht te houden.”

Krachten bundelen met ProRail

Marius: “We bundelen onze krachten om verder te verkennen hoe we, als ILT en ProRail, zichtlijnen bij overwegen in kaart kunnen brengen met 3D-data.” Thymo van den Brug is manager Vernieuwing Informatie bij ProRail: “Wij zijn een vergelijkbare ontwikkeling gestart die het mogelijk maakt om te toetsen of weggebruikers bij een spoorwegovergang tijdig en voldoende zicht hebben op de aankomende trein. Hier gebruiken wij onze eigen informatiebronnen voor. De puntenwolk als bron voor de analyse wordt ingewonnen via speciale treinen, helikopters en drones. We zijn nu vooral nog aan het experimenteren met deze nieuwe en waardevolle informatiebron voor het spoorbeheer.”

Marius Schaeffer en Margriet van der Goot bekijken op kantoor gegevens op een scherm.
Beeld: Tineke Dijkstra
Foto: Tineke Dijkstra

Toezichthoudende taak slimmer invullen

Marius: “Het in de steigers zetten van een zichtlijnenmodel is een belangrijke eerste stap om te laten zien hoe je 3D-data kunt toepassen in het inspectiewerk. We willen de voordelen van 3D- data nu ook gaan benutten om te verkennen welke andere afdelingen van de ILT hierbij gebaat zouden zijn. Waar ik vooral heel blij van word, is de gedachte dat ik met nieuwe technieken en innovaties het inspectiewerk nog leuker maak.” Thymo: “Ik geloof dat deze pilot aantoont hoe we een win-win situatie kunnen creëren. Wij kunnen onze onderhoudsprocessen beter aansturen. De ILT kan op haar beurt slimmer invulling geven aan haar toezichthoudende taak. Dit komt uiteindelijk allemaal ten goede aan de prestaties van het Nederlandse spoorsysteem.” Margriet voegt daaraan toe: “Door als organisaties samen te werken, leer je van elkaar. En ook al zien we de inspecteur in de toekomst niet altijd op locatie, hij bekijkt zeker wel de veiligheid op overwegen.”