Verbod op gevaarlijke UV-blokkers nageleefd door industrie
In de 1e helft van 2024 heeft de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) een uitgebreid onderzoek uitgevoerd naar verboden Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) die door de industrie als UV-blokkers worden gebruikt. Het ging hierbij om 4 stoffen: UV-320, UV-327, UV-328 en UV-350. Sinds 27 november 2023 is het gebruik van deze stoffen verboden binnen de Europese Unie vanwege hun schadelijke effecten op zowel het milieu als de volksgezondheid.
Tijdens de inspecties werden 40 bedrijven gecontroleerd die in het verleden deze UV-blokkers hadden geïmporteerd of gebruikt. Deze UV-blokkers worden gebruikt om materialen te beschermen tegen deze schadelijke effecten van de zon. In Nederland worden geen UV-blokkers geproduceerd.
Overtreding bij 1 bedrijf
De ILT concludeert dat de industrie goed op de hoogte is van het verbod. Slechts bij 1 bedrijf werd een overtreding geconstateerd. Daarbij werd een voorraad van 5950 kilogram UV-328 tegengehouden en teruggestuurd naar de leverancier in China.
Schadelijke effecten van UV-blokkers
Uit toxiciteitsstudies blijkt dat deze stoffen schadelijke gevolgen hebben voor zowel mens als dier, wat heeft geleid tot het verbod. De 4 verboden UV-blokkers worden vanwege hun persistente en bioaccumulerende eigenschappen aangetroffen in afgelegen gebieden, waaronder bij zeevogels op Antarctica.
Het onderzoek toont aan dat de bedrijven tijdig maatregelen hebben genomen om over te stappen op alternatieven voor de verboden stoffen. Echter, er is nog onzekerheid over de veiligheid van sommige vervangende UV-blokkers. De Europese autoriteit ECHA voert daarom momenteel onderzoeken uit. Als blijkt dat deze alternatieve stoffen eveneens schadelijke eigenschappen bezitten dan kunnen zij in de toekomst aan de autorisatielijst worden toegevoegd.
Meldplicht
Daarnaast moeten importeurs van kant en klare producten, waarin 1 van deze stoffen is verwerkt, de aanwezigheid van deze stof boven bepaalde hoeveelheden melden bij ECHA. Dit is verplicht tenzij de importeur kan uitsluiten dat de stof vrijkomt uit het product tijdens gebruik of als afval. Controle hierop is moeilijk omdat de stoffen in heel lage concentraties toegepast worden in producten en daardoor slecht herkenbaar zijn.
De ILT blijft dit monitoren en houdt de ontwikkelingen rondom mogelijke schadelijke alternatieven nauwlettend in de gaten.