Risicoanalyse maakt inschatting van 4 soorten schade

Publicatie | 20-09-2022

Wetten en regels zijn opgesteld om ervoor te zorgen dat allerlei zaken veilig verlopen. Zoals bijvoorbeeld het vervoer van personen, goederen en gevaarlijke stoffen of de verwerking van afval. Wanneer iemand de regels overtreedt kunnen er gevaarlijke situaties ontstaan voor mensen of voor het milieu. Bovendien moet de schade die ontstaat hersteld worden en dat brengt kosten met zich mee. 

De ILT werkt aan veel en heel verschillende onderwerpen. De inspectie moet daarom kiezen waar en hoe zij zich het beste kan inzetten om zo veel mogelijk maatschappelijk effect te bereiken. In het Meerjarenplan ILT 2023-2027  beschrijft de ILT deze keuzes, ook op basis van de informatie uit de IBRA.

Risico’s voor mensen, milieu en economie

De risicoanalyse maakt een inschatting van 4 soorten schade:

• Milieuschade: schaarste door de verdringing en vernietiging van middelen. Zoals lekkage van giftige stoffen waardoor het grondwater niet meer geschikt is als drinkwaterbron.
• Gezondheidsschade: het verlies van levenskwaliteit of levensduur van mensen door ongezonde stoffen en straling.
• Fysieke schade: gewonden of doden door ongevallen.
• Economische schade: verlies van maatschappelijk kapitaal.

Afval, bodemvervuiling en niet-duurzame producten

Milieuschade is de grootste schadecategorie. De ILT berekent net als vorig jaar een totaalbedrag aan milieuschade voor de samenleving van € 5,5 miljard. 

De onjuiste verwerking van afval veroorzaakt de meeste schade, bijvoorbeeld door de verspreiding van afvalstoffen in het milieu. Of door onnodig verlies van stoffen die niet zijn hergebruikt. Daarna volgt schade door vervuiling van de bodem en het grondwater. 

Onder duurzame producten vallen elektrische en elektronische apparaten die meer energie en grondstoffen gebruiken dan nodig is. En waarbij voor de productie gevaarlijke stoffen gebruikt worden.

De milieuschade van € 5,5 miljard betekent een jaarlijks welvaartsverlies voor de Nederlandse samenleving van 0,7% van het bruto binnenlands product (bbp).

Chemische stoffen, legionella en geluidshinder 

De ILT berekent net als vorig jaar een totaalbedrag aan gezondheidsschade van € 1,1 miljard. 

De grootste veroorzakers van gezondheidsschade zijn de productie van en handel in chemische stoffen (REACH) en biociden. Biociden zijn middelen om schadelijke organismen te bestrijden, bijvoorbeeld in de landbouw.

Legionellabacteriën vormen een gezondheidsrisico in Nederland. De ILT ziet toe op de naleving van de regels voor legionellapreventie in drinkwater, bijvoorbeeld bij ziekenhuizen, bungalowparken en zwembaden. 

Door COVID-19 is er minder gezondheidsschade door geluidshinder van luchtvaart en wegverkeer. De verlaging van de maximumsnelheid overdag naar 100 kilometer per uur op de snelwegen zorgt ook voor minder gezondheidsschade door geluidsoverlast. 

Ongevallen met vervoer van mensen en goederen

De ILT berekent een totaalbedrag aan fysieke schade van € 907 miljoen. Dit is een daling van € 34 miljoen in vergelijking met de schade die vorig jaar is berekend. 

Deze schade gaat vooral over vervoer op de openbare weg. Een vermoedelijke oorzaak hiervoor is dat er door COVID-19 minder wegverkeer was. 
Onveilig goederenvervoer, en ongevallen met taxivervoer en busvervoer veroorzaken een groot deel van de totale fysieke schade.

Infrastructuur en scheepvaart 

De ILT berekent een totaalbedrag aan economische schade van € 153 miljoen. Dit is een stijging van € 20 miljoen in vergelijking met de schade die is berekend in de IBRA 2021. 
Vooral de schade aan de infrastructuur zoals wegen, is groot. Ongevallen in de scheepvaart veroorzaken ook een groot deel van de economische schade.

Meer informatie

• Bekijk de complete ILT-brede risicoanalyse waarin alle overzichten staan met de berekeningen van verschillende risico’s, en toelichtingen:
  ILT-brede risicoanalyse 2022 (pdf).

Zie ook:

• Meerjarenplan ILT 2023 - 2027 (magazine)
• Meerjarenplan ILT 2023 - 2027 (pdf)