Loggen van vlieguren vleugelvliegtuigen (A)

Publicatie | 12-03-2015

Er bestaat nogal wat onduidelijkheid over het loggen van vlieguren in het logboek. Daarom worden hieronder de bestuurdersfuncties omschreven. Met daarbij aangegeven in welke hoedanigheid deze uren mogen worden gelogd. Aan het eind van de pagina staat een aantal voorbeelden.

Wanneer vlieguren in de functie van eerste bestuurder loggen?

Pilot-In-Command (PIC) flight time is de vliegtijd in de functie van eerste bestuurder.

Optreden als eerste bestuurder

De houder van een bewijs van bevoegdheid mag alle vliegtijd waarin hij optreedt als eerste bestuurder loggen als ‘PIC flight time’. Voorwaarde is wel dat hij een bestuurderszitplaats bezet.

Optreden als gezagvoerder, ook wel: commander

De gezagvoerder is tijdens de hele vlucht eerste bestuurder. En mag alle vliegtijd tijdens deze vlucht loggen als ‘PIC flight time’. Ook als hij geen bestuurderszitplaats bezet.

Optreden als instructeur

De houder van een bevoegdverklaring als instructeur mag alle vliegtijd waarin hij als instructeur in een vleugelvliegtuig optreedt, loggen als ‘PIC flight time’. Voorwaarde is wel dat hij een bestuurderszitplaats bezet. Hij is dan ook de gezagvoerder.

Optreden als examinator

De houder van een autorisatie als examinator mag alle vliegtijd waarin hij als examinator in een vleugelvliegtuig optreedt, loggen als ‘PIC flight time’. Voorwaarde is wel dat hij een bestuurderszitplaats bezet. Hij is dan ook de gezagvoerder.

Optreden als aflossend eerste bestuurder

De bestuurder die tijdens de kruisvlucht optreedt als ‘pilot relieving the commander’ (aflossend eerste bestuurder), mag de bijbehorende vliegtijd loggen als 'PIC flight time'. Voorwaarde is wel dat hij een bestuurderszitplaats bezet. En dat de uren door de gezagvoerder worden afgetekend.

Optreden als eerste bestuurder onder supervisie

Pilot-In-Command Under Supervision (PICUS) flight time is de vliegtijd in de functie van eerste bestuurder onder supervisie. Deze uren mogen als ‘PIC flight time’ gelogd worden als aan de volgende eisen wordt voldaan:

• De eerste bestuurder onder supervisie (PICUS) moet alle plichten en functies van eerste bestuurder op de vlucht zodanig hebben uitgevoerd, dat tussenkomst van de eerste bestuurder in het belang van de veiligheid niet nodig was. 
• De eerste bestuurder onder supervisie moet deze uren hebben gevlogen op een vleugelvliegtuig waarop volgens de typecertificatie van het vleugelvliegtuig of volgens JAR-OPS meer dan 1 bestuurder wordt vereist.  
• De tijd gevlogen als PICUS moet mede worden ondertekend door de eerste bestuurder.

De doelstelling van deze PICUS-uren is, dat de tweede bestuurder in deze hoedanigheid de noodzakelijke PIC-uren kan maken, die nodig zijn om in aanmerking te komen voor de afgifte van een ATPL(A).

Leerling in de functie van eerste bestuurder

Student Pilot in Command (SPIC)-vliegtijd is vliegtijd waarin de instructeur de leerling in de functie van eerste bestuurder uitsluitend observeert. En de vlucht niet beïnvloedt of beheerst. De kandidaat voor, of de houder van, een vliegbewijs mag in het logboek de vliegtijd als leerling in de functie van eerste bestuurder als ‘PIC flight time’ loggen. Voorwaarde is wel dat deze SPIC-uren door een instructeur mede worden ondertekend. En dat de door de vliegopleiding gebruikte syllabus de vlucht als SPIC-vlucht omschrijft.

Uren solo gevlogen door een leerling-vlieger

Solo-vliegtijd is vliegtijd waarin de leerling-vlieger de enige inzittende is van een luchtvaartuig. Deze solovlieguren mogen worden gelogd als ‘PIC flight time’. Voorwaarde is wel dat deze uren door de instructeur mede worden ondertekend.

Wanneer vlieguren als ‘Co-Pilot flight time’ loggen?

Co-Pilot flight time is de vliegtijd als tweede bestuurder.

De tweede bestuurder

Is iemand houder van een bewijs van bevoegdheid? En neemt deze persoon als tweede bestuurder een bestuurderszitplaats in? Dan mag hij alle vliegtijd op een vleugelvliegtuig waarop volgens de typecertificatie of volgens JAR-OPS meer dan 1 bestuurder wordt vereist, loggen als ‘co-pilot flight time’.

De bestuurder, die als aflossend tweede bestuurder optreedt tijdens de kruisvlucht

Heeft een bestuurder de rol van aflossend tweede bestuurder tijdens de kruisvlucht? En neemt hij een bestuurderszitplaats in? Dan mag hij de vliegtijd loggen als ‘co-pilot flight time’.

Uren dubbelbesturingsonderwijs (DBO)

Dubbelbesturingstijd is vliegtijd of instrument-grondtijd waarin iemand vlieginstructie ontvangt van een bevoegd instructeur. Deze tijd mag worden gelogd als DUAL. Voorwaarde is wel dat deze uren door een instructeur mede worden ondertekend.

Welke uren mogen als vlieguren worden gelogd?

De definitie van vliegtijd uit de JAR-FCL is: 'de totale tijd vanaf het moment dat een luchtvaartuig zich op eigen of externe kracht voortbeweegt met de bedoeling om op te stijgen. Tot het moment waarop het tot stilstand komt aan het einde van de vlucht.' Deze tijd mag als vlieguren worden gelogd.

Wat moet er per vlucht in het logboek komen te staan?

Voor elke vlucht:

1. De naam van de eerste bestuurder.
2. De datum (dag, maand en jaar) van de vlucht.
3. De plaats en tijd van vertrek en aankomst (tijden UTC moeten bloktijden zijn). 
4. Type (merk, model en variant) en registratie van het vleugelvliegtuig. 
5. Eénmotorig of meermotorig. 
6. De totale vliegduur. 
7. De totale geaccumuleerde vliegtijd.

De bestuurdersfunctie:

1. Eerste bestuurder (inclusief solo-, SPIC- en PICUS-tijd). 
2. Tweede bestuurder. 
3. Dubbelbesturingsonderwijs. 
4. Instructeur vliegonderwijs/examinator vliegonderwijs.
5. In de kolom ‘opmerkingen’ kunnen de details van specifieke functies worden opgenomen. Bijvoorbeeld: SPIC, PICUS, instrument-vliegtijd.

Operationele omstandigheden

1. Nacht
2. IFR

Het weglaten van deze gegevens veronderstelt dat de vlucht bij dag, of onder VFR-regels is uitgevoerd (of beide).

Als het een vluchtnabootser of FNPT-sessie betreft

1. Type- en goedkeuringsnummer van het trainingshulpmiddel.
2. De soort instructie op de vluchtnabootser.
3. Datum: dag, maand en jaar. 
4. De duur van de sessie.
5. Totaal geaccumuleerde tijd.

Bijzondere omstandigheden

De nieuwe indeling van de logboeken kan tot gevolg hebben dat bepaalde uren afwijkend worden ingevuld. Treedt iemand op als instructeur of examinator, maar bezet deze persoon niet een van de bestuurderszitplaatsen? Dan geeft hij de uren wel in de respectievelijke kolommen weer, maar niet in de kolom 'vluchtduur'. De reden is dat hij niet daadwerkelijk als bestuurder optreedt. De exacte indeling van het logboek staat in de 'Regeling logboeken', waarin een model is opgenomen. Daarin wordt ook de mogelijkheid vermeld om de vlieguren in een elektronisch logboek op te nemen.

Maart 2015

Aan deze tekst - update van ‘Loggen van vlieguren (A) Versie 200804’ - kunnen geen rechten worden ontleend.