Kwartaalbericht Analysebureau Luchtvaartvoorvallen ABL Q4 2021
Het Analysebureau Luchtvaartvoorvallen (ABL) bestudeert in dit kwartaalbericht de meldingen over passagiers die de orde verstoren in vliegtuigen: de ‘unruly passengers’. De COVID-19-pandemie veroorzaakte een duidelijke stijging van situaties waarin passagiers problemen veroorzaken. Regelmatig is een combinatie van drank en negatieve reacties op corona-maatregelen de oorzaak van verstorend gedrag. Dat blijkt uit de meldingen.
Nederlandse luchtvaartmaatschappijen moeten situaties waarbij passagiers de orde verstoren verplicht melden. Het ABL van de Inspectie Leefomgeving en Transport ontvangt deze meldingen en analyseert ze om mogelijke trends te signaleren. De luchtvaartmaatschappijen gebruiken deze informatie om de veiligheid van vliegreizen te verbeteren.
De COVID-19-pandemie brak uit in 2020. Er zijn toen maatregelen genomen om de verspreiding van de ziekte te beperken. De reacties op deze coronamaatregelen veroorzaakten in 2020 en 2021 een stijging van het aantal meldingen over negatief gedrag van passagiers. In 2020 was die stijging het grootst. In 2021 zijn er iets minder meldingen. Maar het aantal is nog steeds hoog.
Onveilige situaties door passagiers die de orde verstoren
Passagiers die de orde verstoren kunnen een bedreiging zijn voor de veiligheid van een vlucht. Bijvoorbeeld omdat ze het personeel in het vliegtuig storen bij het uitvoeren van hun taken. De gevolgen kunnen ook ernstiger zijn. Roken in het toilet kan brand veroorzaken. En door agressief gedrag kunnen medepassagiers en personeel gewond raken.
Aantal meldingen van passagiers die de orde verstoren
| ernstige verstoring | minder ernstige verstoring | |
|---|---|---|
| 2017-totaal 16 | 7 | 9 |
| 2018-totaal 19 | 7 | 12 |
| 2019-totaal 19 | 8 | 11 |
| 2020-totaal 39 | 13 | 26 |
| 2021-totaal 35 | 13 | 22 |
Meldingen uit de periode 2017 -2021 over passagiers die de orde verstoorden. Dit zijnDe grafiek toont het aantal meldingen per 10.000 vliegtuigbewegingen (starts en landingen).
De ernstige verstoringen in de grafiek zijn de meldingen over mensen die agressief werden. Zij gebruikten agressieve taal of bedreigden anderen lichamelijk.
Maatregelen bij agressief gedrag
De rode delen in de grafiek laten de meldingen zien van mensen die agressief werden. Zij gebruikten aggressieve taal of bedreigden anderen lichamelijk.
Wanneer een passagier zich agressief gedraagt kan de politie of de Koninklijke Marechaussee optreden. De gezagvoerder kan zo’n passagier een officiële waarschuwing voor ongewenst gedrag geven. Dat is een Notice of Violation (NOV), een zogenaamde gele kaart. Een NOV legt de passagier uit welke risico’s voor de veiligheid zijn of haar gedrag veroorzaakt. En wat de gevolgen kunnen zijn voor de passagier die de regels niet volgt: bijvoorbeeld een boete, een juridische aanklacht of arrestatie. Het aantal meldingen over passagiers die de orde verstoorden steeg met 136% in 2020, vergeleken met 2019. In 2021 daalde het aantal meldingen weer met 15% vergeleken met 2020. Maar het aantal ligt nog steeds hoger dan in 2019.
Mondkapjes zijn vaak de oorzaak van verstorend gedrag
De mondkapjesplicht was in 61% van alle meldingen in 2021 de oorzaak van verstorend gedrag. Bij 43% van die gevallen ging het om ernstige negatieve reacties. Dit was in 2020 bijna 42,3%. In 37% van de meldingen gaat het over ordeverstorend gedrag dat niet te maken heeft met Covid-19. Onderstaande grafiek laat de verdeling zien van de meldingen.
Meldingen 2021 verstorend gedrag en mondkapjesplicht
| Voorvallen in 2021 | percentage |
|---|---|
| mondkapje: ernstig | 43 |
| roken: ernstig | 3 |
| mondkapje: minder ernstig | 18 |
| none | 15 |
| roken: minder ernstig | 7 |
| drank: minder ernstig | 5 |
| drank: ernstig | 6 |
| drugs: ernstig | 1 |
| drugs: minder ernstig | 0 |
| geen mondkapje: ernstig | 1 |
| geen mondkapje: minder ernstig | 1 |
Top 10 vliegroutes met meest verstorende reacties op de mondkapjesplicht
Hoe vaak passagiers negatief reageren op de mondkapjesplicht hangt voor een deel af van de vlucht. Uit welk land vertrok het vliegtuig voor deze vlucht en in welk land kwam het aan. Dat elk land verschillende Covid-maatregelen nam kan hier invloed op hebben. De grafieken hieronder laten zien over welke vliegroutes de meeste van deze meldingen binnenkwamen.
De meeste meldingen komen van vluchten van en naar Spanje. Het aantal ernstige meldingen per 100.000 vluchten over vliegroutes vanuit Spanje naar Nederland is in 2021 gedaald met 33%. Maar het aantal ernstige meldingen per 100.000 vluchten op vliegreizen vanuit Nederland naar Spanje steeg met 38%.
Meldingen vluchten vanuit Nederland naar het buitenland: oorzaak mondkapjesplicht
| Bestemmingsland | 2020 | 2021 |
|---|---|---|
| Brazilië | 2 | |
| Zweden | 2 | |
| Duitsland | 2 | |
| Noorwegen | 3 | |
| Nederlandse Antillen | 2 | 5 |
| Frankrijk | 4 | 4 |
| Portugal | 3 | 5 |
| Italië | 4 | 5 |
| Griekenland | 4 | 6 |
| Engeland | 7 | 5 |
| Polen | 13 | 6 |
| Spanje | 13 | 18 |
Meldingen vluchten met bestemming Nederland: oorzaak mondkapjesplicht
| Vertrekland | 2020 | 2021 |
|---|---|---|
| Frankrijk | 2 | |
| Marokko | 2 | |
| Verenigde Arabische Emiraten | 2 | |
| Verenigde Staten | 2 | |
| Duitsland | 3 | |
| Noorwegen | 4 | |
| Italië | 3 | 2 |
| Nederlandse Antillen | 3 | 2 |
| Portugal | 3 | 2 |
| Engeland | 6 | 2 |
| Griekenland | 5 | 4 |
| Polen | 7 | 6 |
| Spanje | 15 | 10 |
Combinaties van oorzaken voor ordeverstorend gedrag
Niet alle situaties hebben te maken met Covid-10. Er zijn ook meldingen over passagiers die roken ondanks het rookverbod. Of passagiers die onder invloed zijn van alcohol of drugs. En in een aantal gevallen zijn het meerdere oorzaken die leiden tot gedrag dat de orde verstoort. Onderstaande figuur laat dit zien voor de jaren 2020 en 2021.
Andere meldingen
De andere meldingen over passagiers die de orde verstoren zijn heel verschillend. De onderstaande grafiek toont een aantal praktijkvoorbeelden uit de periode 2017-2021.
Voorbeelden van andere meldingen tussen 2017 en 2021
| Jaar | filmt personeel | marechaussee aanwezig | passagier vastgebonden | seksueel gedrag | vliegtuig bedreiging | vliegtuig terugkeren | situaties met kinderen | Passagier in cockpit |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2017 | 4 | 10 | 5 | 2 | 1 | 1 | 8 | |
| 2018 | 7 | 9 | 3 | 2 | 1 | 1 | 17 | |
| 2019 | 8 | 9 | 5 | 2 | 1 | 1 | 13 | |
| 2020 | 10 | 28 | 7 | 2 | 1 | 2 | 15 | |
| 2021 | 11 | 17 | 7 | 2 | 2 | 3 | 17 | 2 |
Toelichting op de meldingen:
- Filmt personeel
Wanneer een passagier problemen veroorzaakt moet het personeel optreden. Er zijn 11 meldingen waarbij een passagier het personeel filmt terwijl het personeel vraagt of zij hun gedrag willen veranderen. Hierin zien wij een stijging met 10% ten opzichte van 2020. - Marrechaussee aanwezig
De Koninklijke Marechaussee is te hulp geroepen bij 28 meldingen per 100.000 vluchten in 2020. In 2021 is dit aantal afgenomen met 39%. - Passagier vastgebonden
Het ABL ontving per 100.000 vluchten in 2021 ruim 7 meldingen van situaties waarin agressieve passagiers zijn vastgebonden omdat zij de veiligheid in gevaar brachten. - Seksueel gedrag
Er zijn 2 meldingen over passagiers die andere passagiers lastig vallen met seksueel ongewenst gedrag. - Vliegtuig terugkeren
Een vliegtuig moet soms tijdens de vlucht uitwijken naar een andere bestemming of terugkeren naar het vertrekpunt. Dit gebeurt wanneer het gedrag van een passagier veiligheid van passagiers en personeel in gevaar brengt (3 meldingen). - Gebeurtenissen met kinderen
In 17 meldingen gaat het om problemen met gezinnen met kinderen. Bijvoorbeeld omdat zij de speciale gordel-regels voor baby’s niet willen volgen. - Passagier in cockpit
Het ABL ontvangt in 2 meldingen in 2021 over een agressieve passagier die probeert de cockpit binnen te komen, terwijl het vliegtuig nog aan de grond staat.