Aanvullend onderzoek historische zeilschepen
Alle gecertificeerde historische zeilende passagiersschepen hebben voorjaar 2024 een aanvullend onderzoek doorlopen.
Overzicht van zeilende passagiersschepen met certificaat en goed doorlopen aanvullend onderzoek
Verloop van het aanvullende onderzoek
Teams van inspecteurs van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en een keuringsinstantie controleerden met name de rondhouden (mast en giek) en de tuigage. Zij keken vooral naar rot, roest, slijtage, breeksterkte van verstaging en borgingen. Ze beklopten en bekeken alle rondhouten en voelden zo nodig met de priem. Verder controleerden ze lieren, lijnen, stagen, sluitingen en bevestigingen.
Daarbij doorliepen ze de volgende checklist:
- Staan alle sterkteberekeningen van de ‘rondhouten’ in het tuigboek?
- Heeft het schip gekeurde sluitingen/harpen?
- Zitten het blok (voor de val) en de stag niet op hetzelfde bevestigingsoog?
- Zitten de (kruis)stagen vast op 1 oog?
- Loopt de Dyneema-lijn over een stalen schijf in het kunststofblok?
- Is de Dyneema-eindverbinding volgens de richtlijn (dus niet te kort gesplitst of met een knoop)?
- Zijn er knopen als eindverbinding in plaats van splitsen?
- Hebben de splitsen de juiste lengte?
- Is het schip voorzien van voldoende staand want?
- Is de breeksterkte van het staand want voldoende?
- Is de staaldraad-diameter voldoende?
- Zijn spanners en sluitingen in de vereiste breeksterktes aanwezig?
- Voldoen de rondhouten aan de minimale diameters?
- Is er een valbescherming van de giek aanwezig?
Tijdens het aanvullende onderzoek is een video gemaakt.
In deze video is te zien hoe inspecteurs van de Inspectie Leefomgeving en Transport samenwerken met keuringsinstanties, schippers en de Vereniging voor Beroepschartervaart. Deze samenwerking leidt tot een aantoonbaar veiligere zeilvloot.
VOICE-OVER: 'De Inspectie Leefomgeving en Transport is samen met schippers, keuringsinstanties en de brancheorganisatie voor beroepschartervaart druk bezig om voor 1 april alle historische zeilende passagiersschepen extra te controleren naar aanleiding van ongelukken in de afgelopen jaren met bijvoorbeeld een gebroken giek. Daarom wordt er bij dit aanvullend onderzoek gekeken naar de tuigage, masten en gieken aan boord van de zogenoemde Bruine vloot.'
EGBERT VAN NORDEN, inspecteur ILT: 'Bij dat onderzoek kijken we onder andere de diameter van de wand even na, of dat correct is. Verder kijken we bijvoorbeeld naar de sluitingen, dat de juiste gekeurde sluitingen met borg worden gebruikt. De sterkte van de spanners wordt daarin meegenomen.'
VO: 'Hier aan de Loswal in Kampen worden de inspecteurs met een kraan en een manbak hoog in de mast gebracht. Daar kloppen ze alle rondhouten af en voelen ze zo nodig met een priem. Ook alle lieren, lijnen, stagen, sluitingen en bevestigingen worden gecheckt. Tijdens het zeilen met flinke windkracht moeten deze onderdelen van het schip immers ook stevig en veilig blijven. De bevindingen van het aanvullend onderzoek bespreekt de ILT-inspecteur direct met de schipper.'
FRANK VAN DER SCHEE, schipper Vliegende Hollander Charters: 'De samenwerking met ILT voor het aanvullend onderzoek is in mijn geval wel soepel verlopen. Er werd snel geantwoord op m'n e-mails en vragen. Ook de keuring zelf ging wel in goed overleg. Veiligheid is voor ons natuurlijk ook heel erg belangrijk. Daar zijn we tijdens ons werk elk moment van de dag mee bezig. Wel is het voor ons ook spannend dat we belanden in een vorm van schijnveiligheid of een woud aan regels waar niemand echt iets aan heeft. Maar ik sta er positief in en ik hoop dat we er allemaal qua veiligheid een stukje op vooruit kunnen gaan.'
PAUL VAN OMMEN, directeur BBZ: 'Er wordt een bovenmatige inspanning verwacht van iedereen. Van de schippers, van ILT, van de keurende instanties. En de bereidheid van iedereen om daar het maximale te doen, is groot zie ik. Tegelijkertijd is het ook wel erg spannend om het allemaal goed rond te krijgen. Dus soms loopt het niet helemaal zo soepel als iedereen zou willen. Maar de bereidheid om extra inspanning te leveren, is erg groot. Van alle kanten merk ik, en dat is heel erg positief.'
LEX BORST, projectleider ILT Aanvullend onderzoek: 'De samenwerking met de schippers, keuringsinstanties, brancheorganisatie is wat mij betreft goed. We proberen met z'n allen het doel te halen, namelijk die 230 schepen van de Bruine vloot aanvullend onderzocht te hebben voor 1 april van dit jaar.'
VO: 'Zeker is dat de schepen die uitvaren na de aanvullende onderzoeken aantoonbaar veiliger zijn. Zo werkt de ILT samen met schippers, keuringsinstanties en de branche aan de veiligheid op de schepen.'
♪ LICHT OPZWEPENDE BEAT ♪
In beeld: Rijkslogo. Inspectie Leefomgeving en Transport. Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Een productie van ILT ©2024.
Bevindingen uit het aanvullende onderzoek
De inspectieteams bespraken de bevindingen vaak meteen met de schipper. Er waren veel bevindingen, ernstige en minder ernstige. Belangrijke bevindingen, zoals scheuren in de giek, moesten verholpen zijn voordat een schip uitvoer.
Achtergrond van het aanvullende onderzoek
De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) had het aanvullende onderzoek aanbevolen in september 2023. Dit was nodig om het varen met passagiers op historische zeilschepen aantoonbaar veiliger te maken. De hele vloot van 230 schepen moest aan dit onderzoek deelnemen. Schepen die geen aanvullend onderzoek hebben gehad, mogen niet uitvaren.
Kunststoflijnen op historische zeilschepen
Inmiddels is TNO in opdracht van de ILT begonnen aan een onderzoek naar het gebruik van lijnen met hoogwaardige kunststofvezel (HMPE, bekend onder de merknaam Dyneema).