Onvoldoende lokale bescherming tegen geluidshinder voor omwonenden Schiphol
Dit jaar constateerde de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) dat luchthaven Schiphol in 2023 de geluidsgrenswaarde bij handhavingspunt 25 (Uithoorn) met 19,1% had overschreden. Uit onderzoek van de ILT naar de oorzaak hiervan blijkt dat dit vrijwel geheel (19%) komt door het vliegen volgens het Nieuwe Normen- en Handhavingsstelsel (NNHS). De ILT kan niet handhaven omdat zij een aanwijzing van de minister heeft gekregen om niet handhavend op te treden als de overschrijding verklaarbaar is vanuit het NNHS. Opnieuw signaleert de ILT dat het huidige stelsel onvoldoende individuele bescherming biedt voor omwonenden. In dit geval voor de mensen in de hoek van Uithoorn en Aalsmeer.
Lik-op-stuk handhaving
Belangrijk doel van de ILT is bescherming van de leefomgeving en omwonenden. Deze casus onderstreept de uitspraken van verschillende rechters en het eerdere signaal van de ILT in 2021 dat verankering van regels in wetgeving essentieel is. Dit is nodig om adequaat handhavend te kunnen optreden en om omwonenden te beschermen. Om effectief te zijn, is het voor de ILT als toezichthouder bovendien belangrijk om over een passend handhavingsinstrumentarium te beschikken. De ILT kan slechts aan het eind van een gebruiksjaar toezicht houden op de eventuele overschrijdingen in het afgelopen jaar. Dit betekent geen lik-op-stuk handhaving en de inspectie kan ook geen bestraffende maatregelen opleggen.
Zorgplicht
Ook constateert de ILT dat de luchtvaartsector onvoldoende invulling heeft gegeven aan de gezamenlijke sectorzorgplicht. De sector had in een vroeg stadium - de eerste maanden van het winterseizoen - kunnen anticiperen op de overschrijding bij handhavingspunt 25 en de tweede baanregel. Omdat ook voor dit jaar overschrijdingen van handhavingspunten worden voorzien, dient de sector een maandelijkse rapportage over de handhavingspunten en het vliegen volgens de regels van het NNHS aan te leveren bij de ILT.
Anticiperend handhaven
Als een overschrijding op een handhavingspunt het gevolg is van vliegen volgens het NNHS, kan de ILT niet handhaven waar dat volgens de Wet Luchtvaart zou moeten. De ILT heeft voor het toepassen van anticiperend handhaven een aanwijzing gekregen van de minister van Infrastructuur en Waterstaat.