Woningcorporaties scoren hoog in rechtmatigheidsbeoordeling

Staatssteunregeling voor toewijzing

Woningcorporaties moeten voldoen aan de staatssteunregeling voor toewijzing om in aanmerking te komen voor staatssteun. Woningcorporaties krijgen in Nederland staatssteun in de vorm van geborgde leningen waarmee een lagere rente kan worden verkregen. 

Uit de beoordeling volgt dat vrijwel alle woningcorporaties over 2023 voldoen aan de eisen van de staatssteunregeling voor toewijzing. Van de 2 woningcorporaties die niet aan de eisen voldeden, heeft 1 de mogelijkheid gekregen om dit alsnog te herstellen. Bij de volgende rechtmatigheidsbeoordeling wordt getoetst of dat is gelukt en of de woningcorporatie over zowel over verslagjaar 2023 als over 2024 (alsnog) voldoet aan de regels. Omdat herstel niet meer mogelijk was bij de andere woningcorporatie, is deze casus overgedragen aan de toezichthouder van de Aw. Deze gaat op basis van de specifieke context bekijken welke (vervolg)acties er nodig zijn.

Passend toewijzen

Passend toewijzen zorgt ervoor dat voldoende huishoudens met recht op huurtoeslag in betaalbare huurwoningen kunnen wonen. Iedere corporatie moet jaarlijks bij de toewijzing aan deze huishoudens tenminste 95% een passende woning geven wat betreft huurprijs. De zogenoemde aftoppingsgrenzen vormen hierbij het ijkpunt 

Vrijwel alle woningcorporaties hebben in 2023 de regels voor passend toewijzen goed gevolgd. Van de 4 woningcorporaties die niet aan de eisen voldeden, kunnen er 2 dit gebrek nog herstellen. Dit doen zij door in het volgende jaar een dusdanig hoog percentage passend toe te wijzen dat het gemiddelde over de 2 jaren boven de 95% uitkomt. In de andere 2 gevallen was dat niet meer mogelijk. Daarom zijn deze gevallen overgedragen aan de toezichthouder van de Aw, die op basis van de specifieke context gaat bekijken welke (vervolg)acties er nodig zijn.

Regels huursom

Jaarlijks wordt vastgesteld met welk percentage de huur mag worden verhoogd. Verder mogen woningcorporaties op basis van het huurbeleid de huurprijzen van sommige woningen sterker verhogen dan de huurprijzen van andere woningen. Dit doen woningcorporaties bijvoorbeeld om de huur meer in lijn te brengen met de kwaliteit van de woning.

De Aw concludeert dat de huursombenadering over het algemeen goed wordt toegepast. In 2023 waren er 5 woningcorporaties die een iets te hoge huursomstijging hebben doorgevoerd. Deze woningcorporaties hebben de gelegenheid gekregen om dit te herstellen in 2024 of 2025. Bij de rechtmatigheidsbeoordeling over verslagjaar 2024 of 2025 toetst de Aw of de betreffende woningcorporaties daarin zijn geslaagd. 

WNT

De Wet normering topinkomens (WNT) moet bovenmatige bezoldigingen en ontslagvergoedingen bij instellingen in de (semi)publieke sector tegengaan. In de WNT worden bezoldigingen en ontslagvergoedingen van topfunctionarissen bij deze instellingen  genormeerd en openbaar gemaakt. De bezoldigingsmaxima worden jaarlijks geïndexeerd.

De Aw stelt met zekerheid vast dat in ieder geval 275 van de 276 corporaties de WNT hebben nageleefd. Slechts bij 1 woningcorporatie gaf de accountant in de controleverklaring een oordeel met beperking over dit onderwerp af. Dit betekent echter nog niet dat er niet volgens de regels is gehandeld. Er is nader onderzoek ingesteld.

Verlicht regime

Kleine woningcorporaties kunnen ervoor kiezen om onder het zogenoemde verlicht regime te vallen. Zij zijn dan vrijgesteld van de verplichting om een vermogensscheiding toe te passen. 

Van de 80 woningcorporaties die in 2023 onder het verlicht regime vielen, was er slechts 1 die niet voldeed aan de norm dat de niet-DAEB activiteiten maximaal 5% van de jaaromzet mogen bedragen. De Aw ziet in dit geval echter geen reden om handhavend op te treden.  De overschrijding van de regel is namelijk ontstaan doordat deze woningcorporatie niet-DAEB woningen heeft overgenomen van een woningcorporatie die in financiële nood was gekomen. 

Naleving overige getoetste regels

Vrijwel alle woningcorporaties hebben de regels die afzonderlijk in het kader van de rechtmatigheidsbeoordeling worden uitgevraagd goed nageleefd. Deze vragen gaan over het: 

• Verstrekken van vermogen of garanties aan verbonden ondernemingen.
• Naleven van de regels voor het aangaan van transacties met financiële instellingen.
• Voldoen aan bepaalde eisen bij het verkopen van vastgoed.
• Meervoudig aanbesteden van werkzaamheden aan/het bouwen van maatschappelijk vastgoed.
• Naleven van de regels voor het aangaan van derivatentransacties.
• Zorgen dat men bij het aangaan van een nieuw intermediair verhuurcontract toegang heeft tot de verhuuradministratie.

De woningcorporaties die de regels niet (goed) hebben nageleefd, hebben een waarschuwing gekregen. Bij 3 corporaties is aandacht gevraagd voor het naleven van de regels met betrekking tot de verkoop van vastgoed.