“Wij waren de eersten die aanwijzingen vonden dat er iets aan de hand was”

Verhalen

Een samenwerking tussen het programma Slim en veilig goederenvervoer op de weg van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en inspecteurs uit het team Goederenvervoer weg leidt mogelijk tot een nieuwe methode om tachograaffraude op te sporen. Michel Blox en John Kersten, beiden inspecteur Goederenvervoer weg, vertellen over een 'heterdaadje'.

Michel Blox en John Kersten controleren tachograafgegevens terwijl ze naast een inspectie bus staan.
Michel Blox en John Kersten tijdens tachograafcontroles

Het is laat in de middag en al schemerig als John, sinds september inspecteur Goederenvervoer weg, op de A67 een bijzonder verlichte vrachtwagen in het oog krijgt. “Lampjes op de grill, lampjes voor de spoiler en de gehele cabine voorzien van ledverlichting. Het was een soort rijdende kerstboom. Naast dat het verboden is, trok het ook de aandacht.”

Controle rijdende kerstboom

Op locatie staat ervaren collega Michel klaar om met John de vrachtwagen te controleren. Zij controleren of de chauffeur zich wel aan de wet houdt. Niet alleen voor zijn uitbundige verlichting, maar ook voor de wetgeving van de rij- rusttijden. Een print met gegevens en een doormeting van de tachograaf wijzen erop dat er mogelijk meer aan de hand is. Michel kruipt onder de vrachtwagen om de pulsgever te meten. De pulsgever geeft informatie door aan de tachograaf. “Er kwamen waardes naar boven die niet goed waren.”

De gegevens van tachograaf worden uitgelezen met speciale apparatuur.
Controle tachograaf

Een goed gesprek

Het is tijd voor een gesprek met de vrachtwagenchauffeur. In eerste instantie wijt de chauffeur de problemen aan een manipulatie van de snelheidsbegrenzing. Maar vervolgens geeft hij manipulatie van de tachograaf toe. “Hij was al in Duitsland en Frankrijk gecontroleerd, maar we waren de eersten die aanwijzingen vonden dat er iets aan de hand was.” Michel: “Dat is ook het grote probleem. Er zijn veel verschillende methoden van tachograafmanipulatie. Het is lastig om langs de weg te ontdekken dat er sprake van manipulatie is.”

Gemanipuleerde pulsgever

Er is een gegrond vermoeden van fraude en de tachograafinstallatie heeft nader onderzoek nodig. Daarom brengen de inspecteurs de vrachtwagen over naar de werkplaats van een vrachtwagendealer. Daar stelt de tachograaftechnicus van de garage samen met de inspecteur de manipulatie vast. De inspecteur heeft ook de opleiding tot tachograaftechnicus gevolgd. In dit geval is de pulsgever gemanipuleerd.

De inspecteurs nemen de tachograaf mee voor verder onderzoek. Ze willen meer inzicht krijgen in deze vorm van manipulatie. Zo kunnen inspecteurs manipulatie in de toekomst makkelijker ontdekken. Alleen hebben ze daar binnen hun eigen team de mogelijkheid niet toe.

Portretfoto van Floor Bal.
Floor Bal, inspecteur-onderzoeker

Onderzoek

Daarom nemen Michel en John contact op met inspecteur-onderzoeker Floor Bal. Zij leidt binnen het Programma Slim en veilig goederenvervoer op de weg van de ILT verschillende onderzoeken naar tachograafmanipulatie. Floor: “Eén van de doelstellingen van het programma is om tachograaffraude en daarmee de overtreding van de rij- en rusttijdenwet op verschillende manieren aan te pakken. Dit doen we bijvoorbeeld door onderzoek naar nieuwe middelen waarmee inspecteurs tijdens weginspecties hun toezichtmethoden kunnen aanpassen. Veel manipulaties zijn technisch heel complex en moeilijk om vast te stellen. Een onderzoek naar een pulsgevermanipulatie paste perfect bij een al lopend project.”

Opsporen

De projectleider zet een onderzoek uit bij een automotive-elektronicabedrijf. Het bedrijf stelt niet alleen vast hoe de manipulatie precies in elkaar zit, maar ook hoe de inspecteurs deze langs de weg kunnen vaststellen. Dit kan op een eenvoudige manier, zonder onder de vrachtwagen te hoeven kruipen.

De komende tijd zullen Michel, John en hun collega’s deze methode uitproberen. John: “We zijn blij dat we samen met het programma dit onderzoek uit konden voeren. Het geeft meer inzicht. En hopelijk kunnen we in de toekomst zo vaker dit soort tachograafmanipulaties opsporen.”

Michel Blox loopt over een parkeerplaats tussen een vrachtwagen en een inspectie bus.
Inzet: veiligheid en marktwerking

Verkeersveiligheid en eerlijke concurrentie

De ILT werkt aan het bestrijden van tachograaffraude in het belang van de arbeidsomstandigheden van vrachtwagenchauffeurs en de verkeersveiligheid. Als chauffeurs niet voldoen aan de wettelijk voorgeschreven rusttijden kan dit invloed hebben op het rijgedrag. Dit is een risico voor de verkeersveiligheid. Ook zorgt de fraude voor oneerlijke concurrentie tussen transportondernemingen.