Verslag online bijeenkomst historische zeilvloot 28 september 2023
Publicatie | 23-10-2023
De directeur Communicatie, Dienstverlening en Vergunningen Stefanie Spekreijse van de ILT opent de online bijeenkomst. Iedereen is uitgenodigd om het te hebben over de opvolging van de conclusies en aanbevelingen van de OVV. Met als belangrijkste doel hoe we veilig het einde van het vaarseizoen halen.
We willen de vloot aantoonbaar veiliger maken
Waarnemend Inspecteur Generaal Mattheus Wassenaar heet vervolgens de mensen welkom. Er is een grote opkomst (110+ aanwezigen) en er zijn bekende gezichten van de eerdere bijeenkomsten in Lelystad en Utrecht, maar ook nieuwe mensen zijn aangesloten. De vraag is hoe we de historische zeilvloot veiliger kunnen maken. Goed dat iedereen aanwezig is en om die manier toont belang hieraan te hechten. De OVV ziet een grote opgave voor ons allemaal van schipper tot ILT. Ook de Minister omarmt de conclusies en aanbevelingen. Er zullen altijd risico’s zijn, maar de komende maanden willen we de vloot aantoonbaar veiliger maken. Om er voor te zorgen dat het veilig is en mensen het vertrouwen er in kunnen hebben dat het veilig is. Een nieuw ongeluk kan deze vloot er niet bij hebben. De ILT inspecteert vanaf dit moment al en eerste indrukken stemmen niet hoopvol, er gaan nog steeds zaken niet goed. We willen dat de mensen veilig vervoerd kunnen worden. Een online bijeenkomst is niet ideaal, maar wel het hoogst haalbare op korte termijn. Na het huidig vaarseizoen zal er ook weer een fysieke bijeenkomst volgen, ook om de aanwezigen mee te nemen in de vorderingen van de taskforce die door de minister is ingesteld.
Presentatie
Via een presentatie wordt ingegaan op de conclusies en aanbevelingen van de OVV.
Vervolgens is er ruimte voor het stellen van vragen door de aanwezigen.
Vragen van de aanwezigen
De keuringsinstanties hebben twee rollen. Ze keuren de schepen en hiervoor zijn ze geaccrediteerd. De RvA kijkt vooraf en daarna periodiek of de partijen onafhankelijk zijn en of ze borgen dat de keuringen goed gaan. De tweede rol van de keuringsinstanties is om het certificaat af te geven. Deze rol hebben ze gekregen van de minister.
De ILT zal voornamelijk kijken naar de schepen waar de afgelopen 12 maanden tekortkomingen zijn geweest of die in de afgelopen 12 maanden niet zijn bekeken. Er wordt vooral gekeken naar staand en lopend wand en tuigage. De keuring door de keuringsinstanties wordt niet overgedaan maar er wordt wel gekeken naar scheuren, borging etc. Ook wordt gekeken naar zaken als de brandmeldinstallatie, vloeibaar-gasinstallatie, reddingsmiddelen en het veiligheidsplan.
De inspecties zullen plaatsvinden rond de havens rond de Waddenzee, IJsselmeer, Zeeuwse wateren en de Rijnmond. Er zal rondom Harlingen en de Waddenzee een thema-actie zijn in de week van 10 oktober.
De taskforce heeft van de minister de opdracht gegeven om de veiligheid in de historische zeilvloot aantoonbaar veiliger te maken. De taskforce begint met de keten van ministerie, ILT, keuringsinstanties, brancheorganisatie en de RvA. Mogelijk worden gedurende het proces nog andere partijen toegevoegd of om de taskforce heen andere mensen aangesloten.
De OVV laat in het onderzoek al enkele leerpunten zien. Bijvoorbeeld hoe is de veiligheid op het schip geborgd? Er moeten verbeteringen komen in de keten van toezicht, de kennis van de keuringsinstanties etc. Al met al is er nog veel te leren om te zorgen dat de vloot veiliger wordt. Daar moet de taskforce tot maart antwoorden op geven. Naar aanleiding van het ongeval en het feit dat er geen afkeuringscriteria zijn heeft de ILT TNO opdracht gegeven om te kijken hoe je komt tot goede afkeurcriteria, zodat dit kan worden meegenomen naar het nieuwe vaarseizoen.
De waarnemend IG zal nagaan waarom er geen reactie is gekomen op de melding, maar bij schepen met 12 of minder passagiers heeft de ILT nog weinig handelingsperspectief. Hier wordt wel over gesproken en de verwachting is dat dit kan gaan veranderen.
De branchenorm wordt erg naar gekeken, de inspecteurs van de ILT nemen die al mee en is aan keuringsinstanties ook gevraagd die te hanteren.
Er wordt uit de zaal opgemerkt dat de goede schippers deze branchenorm al hanteren, maar de “rotte appels” niet.
De inspecteurs van de ILT hebben trainingen gehad op het gebied van rondhout en tuigage. Ging over gebruik en levensduur van materiaal o.a. maar ook over de toepassing van nieuwe materialen. Ook het gebruik van de branchenorm rondhouten is uitgebreid besproken. Ook de nieuwe inspecteurs krijgen hier training in. De deskundigheid van de keuringsinstanties wordt vanuit BSC beantwoordt. Bij BSC zijn 2 competente inspecteurs. Wordt intercollegiaal en uit de boeken geleerd. Maar vooral vanuit de praktijk. Wordt gewaarborgd in kwaliteitsmanagement systeem en er wordt monitoring gedaan om elkaar scherp te houden.
Intervisie en samen naar schepen kijken is zeker iets om naar te kijken in de taskforce.
In ieder geval dienen de schepen te beschikken over de juiste certificaten, maar ook de schipper/eigenaar zal regelmatig extra checks moeten doen.
De BBZ probeert in haar werkzaamheden ervoor te zorgen de veiligheid wordt gewaarborgd. Het gaat dus niet alleen om de veiligheidscertificaten maar ook zelf kunnen aantonen dat je er alles aan hebt gedaan. Eigenlijk is dit het werken met de branchenorm.
Een keuringsinstantie kan ook niet alles zien. Een keuringsinstantie vraagt ook naar de twijfels bij de schipper. Spreek die dan uit en versterk elkaar. Vraag desnoods een second opinion bij een andere partij.
In het onderzoeksrapport van de OVV wordt het ook genoemd. Er worden door de BBZ workshops gegeven, maar er kan ook een rol liggen bij opleidingsinstanties en mogelijk in de wetgeving.
Tussen de vragen door worden ook enkele opmerkingen geplaatst.
Chris van Dam, zegt bij Nieuwsuur, ik ga alleen een schip op na goed gesprek schipper. Daar zit de kern want er is meer te doen aan preventie. Zwaardere periodieke controle voor het rondhout door de schipper dat wordt bijgehouden in een logboek zodat je het beter bij kunt houden en dit kan gedeeld worden met de inspectie. Krijg je ook beter inzichtelijk wat er is misgegaan bij calamiteiten. Een dergelijke norm kan mogelijk door de inspectie worden gesteld.
Afsluitend
De waarnemend Inspecteur Generaal sluit de bijeenkomst af. Het is goed dat het gesprek geweest is. Het verslag zal ook worden gestuurd naar de mensen die er niet bij waren. Na de bijeenkomsten in september 2022 en januari 2023 zijn al stappen gezet maar we hebben allen nog een aantal grote stappen te zetten in de komende tijd rondom normering, scholing etc.
De ILT blijft de komende weken inspecteren en zal niet schromen certificaten in te trekken als de veiligheid in het geding is. Onveilige schepen zijn niet goed voor de vloot en de mensen die er op varen. De schippers hebben hierin een grote verantwoordelijkheid. Ongelukken zijn niet uit te sluiten, er ligt wel een opgave om de risico’s te beheersen en laten we daar samen goed aan de slag mee gaan. De deelnemers wordt tot slot een goed einde van het vaarseizoen, een goede winter en veilige start van het vaarseizoen volgend jaar gewenst.