Buisleidingen

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) houdt toezicht op exploitanten van buisleidingen. Dit doet de ILT namens de minister van Infrastructuur en Waterstaat.

Buisleidingen met gevaarlijke stoffen

Buisleidingen vervoeren onder hoge druk allerlei vloeistoffen en gassen, met name gevaarlijke stoffen. Het gaat bijvoorbeeld om aardgas, waterstof, kerosine, olie, olieproducten, ethyleen of propyleen. Deze stoffen worden veel gebruikt door de industrie voor de energie- en productvoorziening. En als grondstoffen voor productieprocessen. Buisleidingen hebben daarmee een belangrijke rol in het transport van gevaarlijke stoffen tussen industrieclusters en het vervoer van gevaarlijke stoffen van Nederlandse havens naar West Europese industrieclusters. Kerosine wordt voor een groot deel vervoerd via buisleidingen naar luchthavens. Het vervoer van aardgas en waterstof gaat via het netwerk van Gasunie.

Veiligheidsvoorschriften

Het toezicht op exploitanten van buisleidingen is geregeld in paragraaf 3.4.3 Buisleiding met gevaarlijke stoffen van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal). Het Bal is gebaseerd op de Omgevingswet en vervangt per 1 januari 2024 het Besluit externe veiligheid buisleidingen.

In het Bal is in paragraaf 4.108 uitgewerkt hoe u als exploitant moet omgaan met een buisleiding met gevaarlijke stoffen. Zoals het opstellen van preventiebeleid en een veiligheidsbeheerssysteem. Wanneer een buisleiding niet aan paragraaf 4.108 voldoet mag de buisleiding niet geëxploiteerd worden.

Regels voor buisleidingen

Sinds 2011 gelden de regels voor buisleidingen. Het gaat om leidingen met een hoge druk (16 bar en hoger) of buisleidingen met een grote diameter. De leidingen die onder het toezicht van de ILT vallen liggen buiten bedrijfsterreinen door het hele land. Een aantal leidingen vallen ook onder de Mijnbouwwet. In die gevallen heeft Staatstoezicht op de Mijnen (Sodm) ook een wettelijke taak met bijbehorende bevoegdheden. De eisen richten zich vooral op de externe veiligheid voor mens en milieu. In Nederland zijn ongeveer 45 leidingexploitanten actief met in totaal 18.000 kilometer buisleiding.

Meldingen

Exploitanten van buisleidingen kunnen 2 soorten meldingen doen bij de ILT. Meldingen over een ongewoon voorval (incident). En meldingen van het aanleggen, veranderen of buiten gebruik stellen van buisleidingen.

Melden ongewoon voorval

Een ongewoon voorval is een gebeurtenis die voldoet aan de volgende 3 criteria:

  • Bij een activiteit gebeurt iets dat afwijkt van het normale verloop.
  • De gebeurtenis heeft (mogelijk) nadelige gevolgen voor de fysieke leefomgeving.
  • De gebeurtenis heeft grote, merkbare gevolgen.

De volledige omschrijving van een ongewoon voorval vindt u in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) afdeling 2.7. Deze voorvallen moet u onmiddellijk melden bij de ILT. U kunt tijdens kantoortijden bellen naar: 088 489 00 00. Buiten kantoortijden kunt u de melding indienen via het meldformulier Melding overige onderwerpen.

Melden wijziging of buitengebruikstelling

Verandert u de ligging of het gebruik (zoals tracé, druk, temperatuur, soort stof) van de milieubelastende activiteit buisleiding met gevaarlijke stoffen? Of stelt u een buisleiding buiten gebruik? Dan meldt u dit bij de ILT minimaal 4 weken voorafgaand aan het toepassen van deze wijziging. Dit is geregeld in artikel 4.1109 van het Bal. Deze melding doet u via het Omgevingsloket van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO).

Register Externe Veiligheid

Het Register externe veiligheidsrisico’s (REV) is het register, aangewezen in het Bal, waarin alle milieubelastende activiteiten met een extern veiligheidsrisico worden bijgehouden. Om te zorgen voor actuele en accurate data is het REV zo opgezet dat alle data direct vanuit de bronhouders wordt aangeleverd met behulp van het informatiemodel (IMEV) en een API-koppeling. Vanuit deze opzet vragen wij van u als buisleidingexploitant om zelf een aansluiting op het REV te realiseren, waarna u uw data kunt aanleveren.

Meer informatie vindt u op registerexterneveiligheid.nl van Rijksoverheid. Heeft u vragen of wenst u meer informatie? Neem dan contact op met de helpdesk van Register externe veiligheidsrisico’s.