Voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor gelden veel (internationale) regels. Een goed zichtbaar voorbeeld daarvan zijn de oranje gevaarborden op de zijkant van ketelwagens. Door deze gevaarborden weten hulpverleners wat erin zit en wat het gevaar van die stof is.
De ILT houdt toezicht
Op het Nederlandse spoor is de vervoerder van gevaarlijke stoffen verantwoordelijk voor het veilig vervoeren van producten. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) houdt hierop toezicht. Er gelden eisen voor de vervoerder, voor het materieel, het personeel, het emplacement. Bij ongevallen of incidenten geeft de ILT advies aan de hulpdiensten en doet onderzoek. Zo houdt de inspectie overzicht over het veilig vervoeren van gevaarlijke stoffen over het spoor.
Internationale, Europese en landelijke voorschriften
Door de vele voorschriften blijft het vervoer veilig voor vervoerders, milieu en omwonenden. De regels voor vervoerders zijn internationaal vastgelegd in de Regulation concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Rail (RID). Ook gelden EU-regels en Nederlandse wetten zoals de Wet vervoer gevaarlijke stoffen. Daarnaast zijn er speciale procedures voor druppellekkage en de meld- en rapportageplicht voor incidenten.
Aantekening 'vervoer van gevaarlijke stoffen'
Om gevaarlijke stoffen te mogen vervoeren, heeft een spoorvervoerder de aantekening 'vervoer van gevaarlijke stoffen' op zijn veiligheidsbewijs nodig. De ILT beoordeelt of de vervoerder aan de veiligheidseisen voldoet. Voor iedere gevaarlijke stof zijn er regels voor het ontwerp en materiaal van ketelwagens, periodieke ketelkeuringen, verpakkingsvoorschriften, documenten, opleiding van het personeel, controles, etcetera. Pas als de vervoerder aan alle eisen voldoet, geeft de ILT de aantekening af.
Veiligheidsadviseur gevaarlijke stoffen
Elk (spoor)bedrijf dat in de Europese Unie gevaarlijke stoffen vervoert, moet beschikken over een veiligheidsadviseur gevaarlijke stoffen. Dit staat in artikel 1.8.3 van de RID. Deze moet een Europees diploma hebben behaald. De ILT kan dit controleren.
Milieuvergunningen voor spoorwegemplacementen
Ook voor spoorwegemplacementen waar met gevaarlijke stoffen wordt gerangeerd, gelden strenge regels. Deze zijn lokaal vastgelegd in milieuvergunningen. De decentrale overheid (gemeente, provincie) geeft deze milieuvergunningen uit, zodat ze zijn afgestemd op de plaatselijke situatie. De beheerder infrastructuur is de houder van deze milieuvergunningen.
Ontwikkelingen wetgeving gevaarlijke stoffen rail
De nationale en internationale voorschriften zijn nog steeds in ontwikkeling. Het doel is om het vervoer van gevaarlijke stoffen nog veiliger te maken. Nederland en de ILT werken daar actief aan mee.
Video railinspectie gevaarlijke stoffen Kijfhoek
De ILT inspecteert de tankwagens op etikettering, nummering en checkt de sluitingen. Hierbij zet de ILT soms drones in, zodat zij mangaten bovenop de tankwagons kan controleren. Regelmatig werken de ILT en Landelijke Eenheid samen bij het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor.
Inspectie ILT Kijfhoek
Sprekers: Arjan Grob (senior inspecteur gevaarlijke stoffen ILT) en Wim Hoogmoed (operationeel specialist gevaarlijke stoffen Landelijke Eenheid Politie)
VOICE-OVER: Op het Nederlandse spoor zorgt de Inspectie Leefomgeving en Transport, de ILT, dat het vervoer van gevaarlijke stoffen goed geregeld is.
ARJAN GROB: Vandaag zijn we hier op de Kijfhoek voor een gezamenlijke inspectie. Er zijn enkele teams van ILT aanwezig. Er zijn ook collega's van de Landelijke Eenheid van de Politie.
WIM HOOGMOED: We kijken soms als politie wel met een iets andere bril, de opsporingsbril, waar ILT de toezichthouder is. Maar dat neemt niet weg dat we heel veel gezamenlijke dingen doen om onze inspecties ook af te stemmen op elkaar.
ARJAN GROB: We hebben vandaag ook de beschikking over een drone.
VOICE-OVER: De inzet van een drone is nodig om van bovenaf de reservoirwagens te inspecteren. De dronebeelden worden bekeken via een grote monitor.
BEELD: Arjan Grob kijkt op een scherm met de dronebeelden.
ARJAN GROB: Ja, daar is de volgende.
VOICE-OVER: De drone kan heel nauwkeurig inzoomen op de boven- en zijkant van een reservoirwagen. Zo kunnen de etiketten en kenmerken van een wagon worden gecheckt zonder dat er een inspecteur op het spoor loopt.
ARJAN GROB: De reservoirwagen moet gewoon goed gesloten zijn. Het gevaar bij beladen is, er kan bijvoorbeeld product ontsnappen uit het mangat, dan kan er damp ontsnappen. De trein die rijdt door bewoond gebied en je wil dan niet een damp van gevaarlijke stoffen ruiken.
VOICE-OVER: Iedere dag werkt de ILT aan veilig transport. Er gelden vele internationale regels voor bijvoorbeeld de vervoerder en het materieel. Door inspectie zorgen we er samen voor dat het transport veilig blijft voor vervoerders, omwonenden en het milieu.
BEELDTEKST: Meer weten? www.ilent.nl
