Met de interventiematrix van de Landelijke Handhavingsstrategie Omgevingsrecht (LHSO) bepaalt de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) de meest passende interventie, met de grootst mogelijke maatschappelijke impact, voor elke overtreding. Dit geeft een waarborg dat overtreders gelijk worden behandeld in gelijke gevallen.
Voor elk specifiek werkterrein heeft de ILT de gevolgen bepaald voor de meest voorkomende of meest ingrijpende overtredingen. Op basis van hoe ernstig de (mogelijke) gevolgen van een overtreding zijn voor transport, infrastructuur, milieu en wonen in combinatie met het gedrag van de overtreder bepaalt de ILT hoe zij passend ingrijpt.
Onder het schema ziet u een aantal praktijkvoorbeelden voor toepassing van de interventiematrix.
Interventiematrix
Overtreder --> Gevolgen
A. Goedwillend
B. Onverschillig
C. Calulerend
D. Notoir/
crimineel
4. Aanzienlijk en/of onomkeerbaar
A4
B4
C4
D4
3. Van belang
A3
B3
C3
D3
2. Beperkt
A2
B2
C2
D2
1. Vrijwel nihil
A1
B1
C1
D1
Uitgangspunten interventiestrategie
Bij de keuze voor de interventie is het effect van de interventie leidend.
Een effectieve interventie is passend, doeltreffend en schrikt af.
De ILT werkt risicogericht en informatiegestuurd. Inspecteurs kijken naar de maatschappelijke schade en het gedrag van de overtreder om de meest passende interventie te bepalen.
Voor de volgorde van de interventies zijn geen strakke richtlijnen.
Alleen in bijzondere gevallen kan de ILT afwijken van de handhavingsstrategie.
De ILT meet het maatschappelijk effect van interventie. Op basis daarvan evalueert de ILT haar handhavingsstrategie voortdurend.
Gevolgen: aanzienlijk en/of onomkeerbaar
De ILT beoordeelt de (mogelijke) gevolgen van de overtreding voor transport, infrastructuur, milieu en wonen als ‘aanzienlijk, en/of onomkeerbaar’. Dat is het geval als de overtreding zorgt voor maatschappelijke onrust of ernstige milieuschade, natuurschade of waterverontreiniging. De overtreding leidt dan bijvoorbeeld tot verslechtering van de bodemkwaliteit.
Voorbeelden van overtredingen
Een persoon of organisatie die hiervoor niet bevoegd is, voert taken uit die de luchtvaartveiligheid in gevaar kunnen brengen. Een onderhoudsmonteur (grondwerktuigkundige) voert onderhoudstaken uit waarvoor hij niet bevoegd is, waarbij de uitgevoerde taken de luchtvaartveiligheid in gevaar brengt. De overtreding geeft een grotere kans op een incident met mogelijk dodelijke afloop of ongeval.
Gevolgen: van belang
De ILT beoordeelt de (mogelijke) gevolgen van de overtreding voor transport, infrastructuur, milieu en wonen als ‘van belang’. Er is dan een groot risico dat de overtreding maatschappelijke onrust geeft. Of zorgt voor milieuschade, natuurschade, waterverontreiniging, doden, zieken of gewonden. Dit geldt voor mens, plant én dier. Er is dus een groot risico waarbij het niet zo hoeft te zijn dat de overtreder direct milieuschade heeft veroorzaakt. Zonder een maatregel kan het wél zorgen voor een verslechtering van de bodemkwaliteit of een illegale lozing in de bodem of het riool. Een ander voorbeeld is als een distributeur biociden levert aan gebruikers die niet in de toelating staan aangegeven.
Voorbeelden van overtredingen
Een woningcorporatie benoemt iemand bij de Raad van Commissarissen of het bestuur zonder dat de Autoriteit Woningcorporaties (Aw) daar een zienswijze over heeft gegeven en deze persoon is niet betrouwbaar (geen VOG) of blijkt niet geschikt te zijn voor de functie.
Een persoon of bedrijf voert taken uit met onjuiste onderhoudsinstructies. Hierbij kan de luchtvaartveiligheid gevaar lopen en is de kans op een ongeluk zonder dodelijke afloop groot.
Een zzp’er werkt voor een taxionderneming in een verkapt dienstverband. Of voertuigen rijden zwaar overbeladen op de openbare weg. Hierdoor loopt het welzijn van chauffeurs gevaar, is er oneerlijke concurrentie, wordt de infrastructuur beschadigd of zijn er ernstige risico’s voor andere weggebruikers.
Gevolgen: beperkt
De ILT beoordeelt de (mogelijke) gevolgen van de overtreding voor transport, infrastructuur, milieu en wonen als ‘beperkt’. Bijvoorbeeld bij het onjuist bijhouden van een administratie bij het gebruik van biociden.
Voorbeelden van overtredingen
Een administratieve handeling wordt vaker verkeerd uitgevoerd. Dit kan worden aangepast.
Een vrachtbrief is niet opgemaakt of de chauffeur heeft geen gewaarmerkte kopie van de communautaire vergunning bij zich.
Gevolgen: vrijwel nihil
De ILT beoordeelt de (mogelijke) gevolgen van de overtreding voor transport, infrastructuur, milieu en wonen als ‘vrijwel nihil’.
Dit is bijvoorbeeld het geval bij overtreding van voorschriften met een puur administratief of procedureel karakter zonder gevolgen voor milieu en leefomgeving. Zoals een kleine etiketfout of een reclame voor een biocide zonder de verplichte zin: ‘Gebruik biociden veilig. Lees vóór gebruik eerst het etiket en de productinformatie’
Voorbeelden van overtredingen
Een organisatie of persoon voert een procedure op een andere manier uit dan de eigen procedureomschrijving. Dit heeft geen invloed op de luchtvaartveiligheid.
Een ervaren medewerker krijgt een jaarlijks verplichte ‘continuation training’ op zijn onderwerp een week te laat.
Het beladingsvoorschrift van vrachtwagens wordt met minder dan 5% overschreden.
Gedrag: goedwillend
De ILT beoordeelt het gedrag van de overtreder op basis van feiten en omstandigheden als ‘goedwillend’. Dat betekent dat de overtreder uit zichzelf maatregelen neemt en geneigd is om de regels te volgen. De overtreding is onbedoeld begaan. Denk bijvoorbeeld aan een bedrijf dat onmiddellijk stopt met de activiteit en direct een erkenning aanvraagt.
Voorbeelden van overtredingen
De onderneming corrigeert direct de overtreding en meldt de verbetermaatregel na een paar dagen aan de ILT in plaats van na de gebruikelijke 3 maanden.
Een vervoerder is open naar de ILT en staat ervoor open om diens bedrijfsvoering te verbeteren. En zo volgens wet- en regelgeving te ondernemen.
De vervoerder reageert duidelijk en open op vragen van de inspecteur, heeft een transparante administratie en stopt direct met activiteiten die niet volgens de regelgeving zijn. Vervolgens verbetert de vervoerder dit.
De vervoerder vertelt meteen hoe het personeelsbeleid is. Zo kan de ILT bepalen of de onderneming voldoet aan de eis van dienstbetrekking.
Gedrag: neutraal/onverschillig
De ILT beoordeelt het gedrag van de overtreder op basis van de feiten en omstandigheden als ‘neutraal/onverschillig’. Dat betekent dat de overtreder in zijn houding onverschillig is, of niet actief stappen onderneemt. Hij neemt het niet zo nauw met het algemeen belang. De bevinding en de gevolgen van zijn handelen maken hem niets uit. Denk bijvoorbeeld aan een ondernemer die is begonnen met het verhandelen van handdesinfectiemiddelen, zonder onderzoek te doen naar de wetgeving.
Voorbeelden van overtredingen
De vervoerder doet zijn best met ondernemen en doet wat denkt dat goed is, zonder goed uit te zoeken hoe het werkt.
De vervoerder gebruikt een zzp’er met een eigen vergunning, zonder eigenaar te zijn van voertuigen. En is overtuigd dat dit wel mag.
Gedrag: calculerend/opportunistisch
De ILT beoordeelt het gedrag van de overtreder op basis van feiten en omstandigheden als ‘calculerend/opportunistisch’. De overtreder belemmert bewust de inspecteur. De overtreder moet weten wat de gevolgen zijn van zijn gedrag en is op de hoogte van de aanmerkelijke kans dat deze zich realiseren. Bijvoorbeeld als een bedrijf met opzet heeft gewacht op de komst van een inspecteur om eerst dan in actie te komen.”
Voorbeelden van overtredingen
Een organisatie herstelt een overtreding, maar kijkt niet verder of deze overtreding bij andere onderdelen in de organisatie ook plaatsvindt. Het doorvoeren bij andere onderdelen voert de organisatie pas uit nadat de ILT dit heeft vastgesteld. Of overtredingen worden wel steeds opgelost, maar de daadwerkelijke oorzaak wordt niet aangepakt.
Een organisatie heeft de kosten van een overtreding meegenomen in een analyse van kosten en opbrengsten. Het gaat hier dus om een bewuste afweging.
Gedrag: notoir/crimineel
De ILT beoordeelt het gedrag van de overtreder op basis van feiten en omstandigheden als ‘notoir/crimineel’. Hierbij houdt de overtreder zich bewust niet aan de regels, is onderdeel van een criminele organisatie of houdt zich bezig met fraude, oplichting of witwassen. Bijvoorbeeld door vervalsing van certificaten, analysestaten, rapporten of het opzettelijk achterhouden van informatie.
Voorbeelden van overtredingen
Een organisatie geeft bewust een niet-luchtwaardig onderdeel een EASA Form 1, oftewel een verklaring van luchtwaardigheid. Of voert bewust onderhoudstaken niet uit, maar tekent deze wel af in het onderhoudsdossier.
De organisatie gebruikt een postbusfirma, waarbij andere vestigingen in het buitenland een administratief kantoor zijn, of rijdt bewust zonder vergunning.
Mogelijke interventies
De ILT kan (een van) deze maatregelen nemen. Bij sommige overtredingen zijn meerdere interventies mogelijk. Sommige interventies mag de ILT tegelijk toepassen Andere past de ILT na elkaar toe.
Verscherpt toezicht
Last onder dwangsom (LOD)
Last onder bestuursdwang (LOB)
Tijdelijk stilleggen
Bestuurlijke boete
Bestuurlijke strafbeschikking milieu (BSBm)
Proces verbaal (PV)
De ILT kan (een van) deze maatregelen nemen. Bij sommige overtredingen zijn meerdere interventies mogelijk. Sommige interventies mag de ILT tegelijk toepassen. Andere past de ILT na elkaar toe.
Verscherpt toezicht
Last onder dwangsom (LOD)
Last onder bestuursdwang (LOB)
Tijdelijk stilleggen
Bestuurlijke boete
Bestuurlijke strafbeschikking milieu (BSBm)
Proces verbaal (PV)
De ILT kan (een van) deze maatregelen nemen. Bij sommige overtredingen zijn meerdere interventies mogelijk. Sommige interventies mag de ILT tegelijk toepassen. Andere past de ILT na elkaar toe.
Last onder dwangsom (LOD)
Last onder bestuursdwang (LOB)
Tijdelijk stilleggen
Schorsen of intrekken vergunning certificaat of erkenning
Exploitatieverbod/ sluiting
Bestuurlijke strafbeschikking milieu (BSBm)
Proces verbaal (PV)
De ILT kan (een van) deze maatregelen nemen. Bij sommige overtredingen zijn meerdere interventies mogelijk. Sommige interventies mag de ILT tegelijk toepassen. Andere past de ILT na elkaar toe.
Last onder dwangsom (LOD)
Last onder bestuursdwang (LOB)
Tijdelijk stilleggen
Schorsen of intrekken vergunning certificaat of erkenning
Exploitatieverbod/ sluiting
Proces verbaal (PV)
De ILT kan (een van) deze maatregelen nemen. Bij sommige overtredingen zijn meerdere interventies mogelijk. Sommige interventies mag de ILT tegelijk toepassen. Andere past de ILT na elkaar toe.
Waarschuwen
Bestuurlijk gesprek
Bestuurlijke boete
Bestuurlijke strafbeschikking milieu (BSBm)
Proces verbaal (PV)
De ILT kan (een van) deze maatregelen nemen. Bij sommige overtredingen zijn meerdere interventies mogelijk. Sommige interventies mag de ILT tegelijk toepassen. Andere past de ILT na elkaar toe.
Verscherpt toezicht
Last onder dwangsom (LOD)
Last onder bestuursdwang (LOB)
Tijdelijk stilleggen
Bestuurlijke boete
Bestuurlijke strafbeschikking milieu (BSBm)
Proces verbaal (PV)
De ILT kan (een van) deze maatregelen nemen. Bij sommige overtredingen zijn meerdere interventies mogelijk. Sommige interventies mag de ILT tegelijk toepassen. Andere past de ILT na elkaar toe.
Verscherpt toezicht
Last onder dwangsom (LOD)
Last onder bestuursdwang (LOB)
Tijdelijk stilleggen
Bestuurlijke boete
Bestuurlijke strafbeschikking milieu (BSBm)
Proces verbaal (PV)
De ILT kan (een van) deze maatregelen nemen. Bij sommige overtredingen zijn meerdere interventies mogelijk. Sommige interventies mag de ILT tegelijk toepassen. Andere past de ILT na elkaar toe.
Last onder dwangsom (LOD)
Last onder bestuursdwang (LOB)
Tijdelijk stilleggen
Schorsen of intrekken vergunning certificaat of erkenning
Exploitatieverbod of sluiting
Proces verbaal (PV)
De ILT kan deze maatregel nemen.
Aanspreken of informeren
De ILT kan (een van) deze maatregelen nemen. Bij sommige overtredingen zijn meerdere interventies mogelijk. Sommige interventies mag de ILT tegelijk toepassen. Andere past de ILT na elkaar toe.
Waarschuwen
Bestuurlijk gesprek
Bestuurlijke strafbeschikking milieu (BSBm)
Proces verbaal (PV)
De ILT kan (een van) deze maatregelen nemen. Bij sommige overtredingen zijn meerdere interventies mogelijk. Sommige interventies mag de ILT tegelijk toepassen. Andere past de ILT na elkaar toe.
Verscherpt toezicht
Last onder dwangsom (LOD)
Last onder bestuursdwang (LOB)
Tijdelijk stilleggen
Bestuurlijke boete
Bestuurlijke strafbeschikking milieu (BSBm)
Proces verbaal (PV)
De ILT kan (een van) deze maatregelen nemen. Bij sommige overtredingen zijn meerdere interventies mogelijk. Sommige interventies mag de ILT tegelijk toepassen. Andere past de ILT na elkaar toe.
Last onder dwangsom (LOD)
Last onder bestuursdwang (LOB)
Tijdelijk stilleggen
Bestuurlijke boete
Proces verbaal (PV)
De ILT kan deze maatregel nemen.
Aanspreken of informeren
De ILT kan deze maatregel nemen.
Aanspreken of informeren
De ILT kan (een van) deze maatregelen nemen. Bij sommige overtredingen zijn meerdere interventies mogelijk. Sommige interventies mag de ILT tegelijk toepassen. Andere past de ILT na elkaar toe. Waarschuwen
Bestuurlijk gesprek
Bestuurlijke boete
Bestuurlijke strafbeschikking milieu (BSBm)
Proces verbaal (PV)
De ILT kan (een van) deze maatregelen nemen. Bij sommige overtredingen zijn meerdere interventies mogelijk. Sommige interventies mag de ILT tegelijk toepassen. Andere past de ILT na elkaar toe. Waarschuwen
Bestuurlijk gesprek
Bestuurlijke boete
Proces verbaal (PV)
Wat houdt de maatregel in?
Aanspreken of informeren is een informele interventie naar aanleiding van een inspectie. Het moet ervoor zorgen dat de overtreder de wet naleeft of kan naleven. Aanspreken of informeren gebeurt mondeling, door het geven van informatie op papier of door een verwijzing naar informatiebronnen zoals een website. Deze interventie wordt vooral gebruikt bij goedwillende overtreders die onbedoeld de wet niet naleven en gemotiveerd zijn om iets zo snel mogelijk zelf op te lossen.
Waarschuwen betekent dat de overtreder naar aanleiding van een inspectie een brief ‘Tekortkoming(en) bij inspectie’ ontvangt. Daarin staat welke maatregelen of voorzieningen een organisatie moet treffen om de wet na te leven. En binnen welke (redelijke) termijn dit moet. Treft de overtreder de maatregelen of voorzieningen uit de brief niet binnen de gegeven termijn? In de brief staat ook dat de ILT dan bestuursrechtelijke interventies neemt, zoals een Last Onder Dwangsom (LOD), Last onder Bestuursdwang (LOB) of een boeterapport
Bij een bestuurlijk gesprek praat de Aw (ILT) met (de leiding van) de overtreder. Dit is een aanvullende zwaardere interventie die de Aw (ILT) kan nemen op waarschuwen.
Bij verscherpt toezicht treedt de ILT op als een overtreder zich meerdere keren niet aan de wet houdt. De ILT houdt dan meer of intensiever toezicht op de overtreder. Voordat de ILT verscherpt toezicht houdt, is er vaak een bestuurlijk gesprek. Verscherpt toezicht wordt aangekondigd. De ILT legt daarnaast ook uit onder welke voorwaarden zij het verscherpt toezicht opheft.
Bij een last onder dwangsom (LOD) legt de ILT aan de overtreder een verplichting op (een ‘last’) om een overtreding ongedaan te maken, te beëindigen of te voorkomen. Voldoet de overtreder daar niet aan? Dan moet deze een bepaald bedrag betalen (dwangsom). Bij het opleggen van een LOD zet de ILT de volgende stappen:
Voornemen last onder dwangsom: de inspecteur maakt het voornemen bekend om een last onder dwangsom op te leggen met een hersteltermijn, plus de termijn om zienswijzen bekend te maken.
Herstelt de overtreder zijn overtreding niet? Dan volgt een sanctiebeschikking: de ILT legt een last onder dwangsom met een hersteltermijn op.
Herstelt de overtreder zijn overtreding niet? Dan int de ILT de dwangsom.
Blijkt uit de zienwijze of op een andere manier dat de overtreding al is hersteld? Dan moet de genoemde procedure wel worden afgerond. Bijvoorbeeld een afsluitende brief dat geen sanctie wordt opgelegd.
Bij een last onder bestuursdwang (LOB) grijpt de ILT zelf in om een overtreding ongedaan te maken. Dit doet zij op kosten van de overtreder. Bij het opleggen van een LOB zet de ILT de volgende stappen:
Voornemen last onder bestuursdwang: de inspecteur maakt het voornemen bekend om een LOB op te leggen met een hersteltermijn, plus de termijn om zienswijzen bekend te maken.
Herstelt de overtreder zijn overtreding niet? Dan volgt een sanctiebeschikking: de ILT legt een LOB op met een hersteltermijn.
Herstelt de overtreder zijn overtreding niet? De ILT voert de bestuursdwang uit en maakt zelf de overtreding ongedaan.
De ILT int de gemaakte kosten van het oplossen van de overtreding bij de overtreder.
Bij spoedeisende situaties en ernstige overtredingen is de LOB de meest geschikte bestuursrechtelijke interventie. De ILT kan vragen om onmiddellijke beëindiging van de overtreding. Dan kan ze van de voorgaande stappen afwijken. Blijkt dat de overtreder de overtreding niet wil beëindigen? Dan kan de inspectie zelf optreden. In spoedeisende gevallen ook zonder de voorgaande stappen zoals een voornemen last onder bestuursdwang. Wel moet de inspectie achteraf zo snel mogelijk een formele sanctiebeschikking geven.
De ILT kan activiteiten of voertuigen vanwege een overtreding tijdelijk stil leggen, totdat de overtreding is hersteld en de wet wordt nageleefd. Tijdelijk stil leggen kan onder de LOB vallen.
Bij een bestuurlijke boete is de overtreder verplicht om een geldsom te betalen vanwege een overtreding. De ILT kan een bestuurlijke boete opleggen zonder tussenkomst van het Openbaar Ministerie of een rechter. Het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) regelt de inning en incasso. U kunt tegen een bestuurlijke boete bezwaar maken en beroep indienen bij de ILT.
Bij schorsen of intrekken vergunning, certificaat of erkenningwordteen vergunning, certificaat of ontheffing van de overtreder helemaal of gedeeltelijk ingetrokken. Deze interventie is vooral passend als de overtreder niet in actie komt na eerdere interventies, zoals een LOD.
Bij een exploitatieverbod of sluitingkan de ILTbedrijven van niet vergunningsplichtige overtreders op basis van de Fraudewet sluiten of het uitbaten ervan verbieden.
De bestuurlijke strafbeschikking milieu (BSBm)is bedoeld voor relatief eenvoudige overtredingen waarbij er geen twijfel is over de schuld van de overtreder. Zonder tussenkomst van het Openbaar Ministerie (OM) kan de ILT een geldboete opleggen. In de Richtlijn bestuurlijke strafbeschikkingbevoegdheid milieu- en keurfeiten vindt u de grenzen en omstandigheden voor het geven van een BSBm. Als de ILT geen BSBm kan geven, is overleg met het OM vaak noodzakelijk. Het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) regelt de inning en incasso bij een BSBm.
De ILT kan een proces verbaal (PV)opmaken als zij een strafbaar feit vermoedt of constateert. Een PV is de basis voor het verdere optreden van het Openbaar Ministerie (OM). Dat kan leiden tot maatregelen als: een geldboete, een werkstraf, een gevangenisstraf, ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel, publicatie van het vonnis, stillegging van de onderneming en verbeurdverklaring.
