Freeriders
Bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) komen de afgelopen jaren signalen binnen over freeriders die werken met bodem, grond en bouwstoffen. Freeriders zijn bedrijven die werken zonder de benodigde erkenning. Zij werken onder de radar. Het kan hierbij ook gaan om individuen. Daarom is het moeilijk om deze activiteiten op te sporen en aan te pakken.
Regelgeving kwaliteitsborging bodembeheer
De ILT houdt binnen het Kwalibo-stelsel toezicht op bodemintermediairs en certificerende instellingen. Kwalibo staat voor kwaliteitsborging in het bodembeheer. Het is een maatregel om het bodembeheer te verbeteren. Er is binnen dit stelsel een grote verscheidenheid aan werkzaamheden. Enkele voorbeelden zijn het inspecteren van vloeistofdichte vloeren, reinigen van grond, samenvoegen van grond, partijkeuring, aanleg van bodembeschermende voorzieningen, aanleg en keuren van ondergrondse tanks. De werkzaamheden staan in de regeling bodemkwaliteit. Freeriders voeren dit soort werkzaamheden dus uit zonder de benodigde erkenning.
Project Freeriders
De ILT heeft een groot aantal belanghebbenden in het werkveld uitgenodigd om mee te doen aan een onderzoek. Deelnemers waren publieke en private toezichthouders, aannemers en erkende bedrijven. Er zijn open en gesloten vragen gesteld over hoe vaak freeridersgedrag voorkomt, de milieurisico’s en kenmerken van freeriders. Daarnaast zijn ook vragen gesteld over hoe freeridersgedrag kan worden aangepakt.
Meedoen aan het onderzoek was anoniem. Alle antwoorden hebben veel informatie opgeleverd over freeriders. De ILT heeft hierdoor meer zicht gekregen op dit onderwerp. Alle antwoorden die zijn gegeven staan onbewerkt in dit document. De ILT heeft de antwoorden geanalyseerd en vervolgens per vraag gecategoriseerd. Deze documenten met de gecategoriseerde antwoorden kunt u hier bekijken.
Vervolg van het onderzoek
Naar aanleiding van de verkregen informatie en de analyse daarop heeft de ILT verder verdiepend onderzoek gedaan naar freeriders bij grondverzet, grondboringen en bij de overheid. De ILT organiseerde voor deze onderdelen verdiepende sessies waarbij zij belanghebbenden vanuit de bodemwereld vraagt om mee te doen.
Naar aanleiding van een verdiepende sessie over ‘grondboringen’ zet de ILT webscraping in naar de markt van mechanische boringen, om gericht de freeriders bij grondwateronttrekkingen te vinden. Voor de andere onderwerpen bepaalt de ILT in 2024 een gerichte aanpak. De resultaten hiervan worden op deze website van de ILT gepubliceerd.
Freeriders melden
Brancheverenigingen, schemabeheerders en andere bedrijven die werken met bodem en bouwstoffen claimen dat er veel werkzaamheden worden uitgevoerd door freeriders. Dit blijkt ook uit signalen.
Bij het Toezichtloket Bodem kunnen lokale toezichthouders, bedrijven en burgers signalen indienen over mogelijke overtredingen van het Besluit bodemkwaliteit waar de ILT als toezichthouder verantwoordelijk voor is. Hiervoor is een speciaal formulier Melding bodemsignaal.
Anoniem melden
U kunt ook anoniem melden bij de ILT-IOD. Informatie over misstanden zijn voor de ILT cruciaal om het probleem aan te kunnen pakken. Heeft u een concrete tip of een vermoeden over het verkeerd toepassen, mengen of transporteren van bijvoorbeeld grondstromen? Neem dan contact op met de ILT. Meldingen helpen het milieu en bevorderen een eerlijk werkveld.